Faktoring, işletmelerin vadeli satışlardan doğan alacaklarını nakde çevirmek için kullandığı etkili bir finansman yöntemidir. Ancak bu işlemin sadece bir “alacak devri” olmadığını bilmek önemlidir. Faktoring, profesyonel bir finansal süreçtir ve her adımı titizlikle planlanmalıdır. İşte adım adım faktoring süreci:
Faktoring süreci, doğru finansal iş ortağını seçmekle başlar.
BDDK lisanslı ve güvenilir bir faktoring şirketi ile çalışmak, hem yasal güvenlik hem de işlem kalitesi açısından kritik öneme sahiptir.
İlgili şirketin sektördeki deneyimi, işlem hacmi, sunduğu hizmet çeşitliliği ve müşteri referansları detaylı şekilde incelenmelidir.
Eğer ihracat faktoringi yapılacaksa, şirketin uluslararası ağlara ve işbirliklerine sahip olup olmadığı mutlaka araştırılmalıdır.
Faktoring şirketiyle iletişime geçildikten sonra, şirket sizden bazı temel belgeleri talep eder.
Başvuru aşamasında genellikle aşağıdaki bilgiler istenir:
Ticaret sicil gazetesi
Vergi levhası
İmza sirküleri
Güncel bilanço ve gelir tablosu
Alacaklı olunan müşterilere kesilmiş fatura örnekleri
Bu belgelerle birlikte yapılan başvuru, hem müşterinin kredi değerliliğinin hem de alacağın geçerliliğinin analiz edilmesini sağlar.
Faktoring şirketi, devredilmek istenen alacakların ticari ve hukuki uygunluğunu değerlendirir.
Bu süreçte şu kriterlere dikkat edilir:
Faturanın gerçekliği ve fatura karşılığında hizmetin/malın teslim edilmiş olması
Alıcının ödeme geçmişi, kredi skoru ve mali durumu
Alacağın temlik edilebilir olup olmadığı
Faturanın vade tarihi ve risk durumu
Bu analiz sonucunda, hangi faturaların kabul edileceği ve hangi koşullarda finansman sağlanacağı belirlenir.
Alacakların devri (temlik), hukuki olarak faktoring sözleşmesi ile gerçekleşir. Bu sözleşmede:
Temlik edilen alacakların kapsamı
Ödenecek finansman oranı
Komisyon ve faiz oranları
Geri ödeme koşulları
Tahsilat ve garanti sorumlulukları
detaylı şekilde belirtilir. Sözleşme imzalandıktan sonra, alıcıya (borçluya) temlik bildirimi yapılır. Bu bildirim, artık borcun faktoring şirketine ödeneceğini resmileştirir.
Faktoring şirketi, sözleşme kapsamındaki faturaları aldıktan sonra fatura tutarının belirli bir oranını (genellikle %80-90) satıcıya peşin olarak öder.
Bu ödemeye "avans ödemesi" denir.
Kalan tutar, alıcı vade tarihinde ödemeyi yaptıktan sonra, komisyon ve faiz kesintileri yapılarak satıcıya aktarılır.
Tahsilat, faktoring şirketi tarafından yürütülür.
Alıcı, vade tarihinde borcunu doğrudan faktoring şirketine öder.
Faktoring şirketi, bu süreçte hem ödeme takibini yapar hem de gerektiğinde yasal yollarla tahsilatı sürdürür.
Bazı faktoring türlerinde (örneğin: garantili faktoring), alıcının ödeme yapmaması durumunda bile satıcıya ödeme yapılır. Bu durumda risk faktoring şirketine aittir.
Alıcının yaptığı ödeme, faktoring şirketi tarafından alınır. Daha sonra:
Komisyon, faiz ve varsa diğer masraflar düşülür
Kalan bakiye, satıcının hesabına aktarılır
Böylece işlem tamamlanmış olur
Bu süreç her yeni satış ve fatura için tekrar edebilir; dolayısıyla sürekli faktoring hizmeti alan şirketler için dinamik ve sürdürülebilir bir finansal döngü oluşur.
✅ Fatura tarihi ve vadeye dikkat edilmelidir. Eski, tahsil edilmemiş veya ihtilaflı faturalar kabul edilmez.
✅ Alıcının ticari güvenilirliği yüksek olmalıdır. Riskli müşteriler, faktoring sürecinde olumsuz etki yaratabilir.
✅ Tüm işlemler belgeli ve şeffaf şekilde yürütülmelidir. Bu hem yasal açıdan hem de müşteri ilişkileri açısından kritiktir.
✅ Sözleşme şartları detaylı incelenmeli, özellikle faiz, komisyon oranı ve temlik kapsamı net olarak anlaşılmalıdır.
✅ Yalnızca BDDK onaylı lisanslı faktoring firmalarıyla çalışılmalıdır. Merdiven altı firmalar dolandırıcılık riski taşır.
Faktoring, ticari işletmeler için sadece nakit akışını değil, aynı zamanda iş hacmini büyütme ve riski kontrol altına alma açısından da güçlü bir araçtır.
Sürecin her adımı profesyonelce planlanmalı, doğru finansal iş ortaklarıyla çalışılmalı ve tüm işlemler şeffaf şekilde yürütülmelidir.
İşletmeniz için doğru faktoring stratejisiyle, büyüme yolculuğunuzda nakit sorunlarını geride bırakabilir, daha güçlü ve sürdürülebilir bir finansal yapı oluşturabilirsiniz.